W miniony wtorek (28.01.2024) w Instytucie Archeologii UMK w Toruniu odbyło się otwarte seminarium poświęcone prezentacji archiwalnej spuścizny Profesora Kazimierza Żurowskiego (1909-1987). W latach zatrudnienia na naszym Uniwersytecie, Profesor był kierownikiem Katedry Archeologii, od 1976 roku pierwszym dyrektorem Instytutu Archeologii i Etnografii, także Dziekanem Wydziału Humanistycznego.
To pierwsze spotkanie odbyło się w ramach proponowanego, wieloletniego cyklu „Archeolodzy toruńscy. Pamięć-Osiągnięcia”. Wspomniane materiały archiwalne przed kilku laty przekazała do Instytutu córka Profesora Pani Maria Żurowska-Gangi. Spotkanie zostało zorganizowane przez zespół archeologów i archiwistów, pracowników naukowych naszego Wydziału Nauk Historycznych, którzy opracowali podarowane materiały. W trakcie seminarium wygłoszono kilka referatów, na temat naukowej wartości zgromadzonych archiwaliów. Wydarzeniu towarzyszyła wystawa wybranych oryginalnych dokumentów i fotografii, przybliżających działalność i warsztat naukowy Prof. K. Żurowskiego z okresu międzywojennego (lwowskiego) oraz powojennego (na Śląsku, w Gnieźnie w czasie badań milenijnych oraz z okresu zatrudnienia na naszym Uniwersytecie). Zaproszenie do współpracy w przygotowaniu naszego seminarium przyjęła dr hab. Natalia Bułyk (Instytut Ukrainoznawstwa im. I. Krypiakiewicza Narodowej Akademii Nauk Ukrainy) która zaprezentowała archiwalia zgromadzone w zbiorach ukraińskich i na tej podstawie przybliżyła lwowskie lata aktywności młodego K. Żurowskiego, studenta Uniwersytetu Jana Kazimierza, po magisterium asystenta w tej uczelni.
Na seminarium przybyli liczni zaproszeni goście, w tym Pani Prorektorka ds. Promocji i Współpracy z Otoczeniem Społeczno-Gospodarczym dr hab. Joanna Kucharzewska, prof. UMK, władze dziekańskie w osobach Pana Dziekana prof. dr hab. Waldemara Rozynkowksiego oraz Pani Prodziekan ds. kształcenia i spraw studenckich dr hab. Marleny Jabłońskiej, prof. UMK, Pani Dyrektor Archiwum UMK dr hab. Anny Supruniuk, prof. UMK. W obradach uczestniczyli emerytowani profesorowie archeologii i historii: Jadwiga Chudziakowa, Andrzej Kola, Janusz Małłek, Jolanta i Stanisław Kukawkowie. Nasze zaproszenie przyjęli również pracownicy muzeów, Narodowego Instytutu Dziedzictwa oraz służb konserwatorskich. Warto podkreślić, że w wydarzeniu uczestniczyli licznie przybyli absolwenci toruńskiej archeologii wielu roczników, także ci którzy mieli zajęcia dydaktyczne z Prof. K. Żurowskim oraz przygotowywali pod jego merytoryczną opieką swoje prace magisterskie. Elementem seminarium było tzw. archiwum mówione, podczas którego uczestnicy spotkania mogli wypowiedzieć się w jaki sposób zapamiętali Prof. K. Żurowskiego. Dzięki wielu głosom z sali obrad udało się nam zgromadzić bogaty wspomnieniowy materiał foniczny.
W czwartek (30.01.2024) miało miejsce spotkanie organizatorów seminarium z Dziekanem WNH prof. dr hab. W. Rozynkowskim poświęcone omówieniu strony formalnej i merytorycznej w zakresie formuły przyszłych publikacji poseminaryjnych oraz dalszej współpracy strony ukraińskiej z naszym Wydziałem.
Organizatorzy seminarium jeszcze raz bardzo dziękują za liczne uczestnictwo w spotkaniu i już teraz zapowiadają kontynuowanie tej inicjatywy w przyszłości. Drugie seminarium ma być poświęcone osobie Prof. Romana Jakimowicza, przed wojną aktywnego członka Komisji Archeologicznej Instytutu Bałtyckiego, po wojnie organizatora archeologii akademickiej na naszym Uniwersytecie, pierwszego kierownika Zakładu Prehistorii.
Tekst J. Gackowski
